بررسی ساختاری-زمین ساختی درونهشته های موته، محلات و لای بید (پهنه سنندج-سیرجان)

در سه درونهشته با راستای ene-wsw محلات، موته و لای بید واقع در زیر پهنه با دگرریختی پیچیده سنندج-سیرجان، خاور گلپایگان، واحدهای سنگی قدیمی که توسط مرزهای گسله محدود شده اند، از بین واحدهای سنگی جوانتر به سطح رخنمون یافته اند. از آنجا که با وجود مطالعات ساختاری متعدد در محدوده درونهشته موته الگوی تکاملی یکسانی برای آن ارائه نشده، علاوه بر موته دو درونهشته دیگر موجود در منطقه نیز انتخاب شدند تا پس از تعیین ساختارهای داخلی آن دو (گامه های چین خوردگی، هندسه و کینماتیک گسلها و تعیین وضعیت پهنه های برش میلونیتی)، مقایسه ساختارها در سه منطقه و بررسی وضعیت واحدهای نابرجای دولومیتهای پرمین در منطقه موته بتوان به الگوی تشکیل و میزان نقش حرکات ترافشارشی راستگرد پهنه سنندج-سیرجان و گسلهای پی سنگی در شکل گیری آنها پی برد. نتایج موید شباهت زیاد ساختارهای مطالعه شده در سه منطقه می باشد که توجیهی بر تاریخچه تشکیل و تکوین ساختاری یکسان آنها است. همانند سایر بخشهای پهنه سنندج سیرجان، فشارش ناشی از همگرایی مایل ورق عربی با خرد قاره ایران مرکزی، اواخر ژوراسیک، سبب ایجاد چین های گامه اول و دوم در منطقه شد. علاوه بر این، ترافشارش راستگرد این پهنه باعث خمش راستای پهنه گسل پی سنگی شده است که با امتداد ne-sw از منطقه عبور می کند. برخورد میوسن ورق عربی با خرد قاره ایران مرکزی، علاوه بر توسعه چینهای گامه سوم، منجر به فعال شدن این گسل بصورت یک پهنه ترافشارش چپگرد، تبدیل خمها به خمهای فشارشی و نهایتاً تشکیل ساختارهای فراجسته (pop-up structure) مرتبط با آن شد، که به تدریج تحت تاثیر گسلهای همسو و ناهمسو با این پهنه ها در حال تقسیم شدن به بخشهای مجزا می باشند. تشکیل ورقه دولومیتی نابرجای پرمین بازسازی شده در منطقه موته را، با توجه به مطالعات پیشین، می توان به یک رخداد کششی و بالاآمدگی (exhumation) قبل از ائوسن منطقه نسبت داد که در مرحله بعدی و ایجاد ساختارهای فراجسته، بخشهایی از آن به سطح رخنمون یافته است.